#lucjanwolanowski

(26 II 1920 – 20 II 2006)

– pisarz, reporter, podróżnik, tłumacz

„ …Walizka z przygodami jest już otwarta. Śpieszcie więc wraz ze mną za siódme morza, na spotkanie przygody, poprzez lądy i ludy. I pamiętajcie, że najciekawsze są te kraje, których się jeszcze nie oglądało. Najbardziej interesujących ludzi spotkamy dopiero jutro… ”

(Walizka z przygodami, Iskry 1977)

*   *   *

… Lucjan Wolanowski jest autorem kilkunastu zbiorów reportaży, które tłumaczone były na siedem języków. Przyznaje się też do jednego scenariusza filmowego, jednej książki dla dzieci i jednego przekładu oraz uczestnictwa w wielu audycjach radiowych. Ma też w dorobku dwa procesy o zniesławienie (uniewinniony), świetnie się czuje na morzu (łowy na wieloryba, żegluga z islandzką flotą rybacką i australijskim statkiem obsługującym latarnie morskie na Morzu Koralowym), jeszcze lepiej – w powietrzu (wyprawa helikopterem w głąb dżungli na Borneo, loty awionetką do góry kołami nad Sydney). Natomiast źle znosi gadulstwo ludzi, którzy nie mają nic do powiedzenia. Urodzony pod znakiem Ryby. Hobby: zbieranie wywieszek bagażowych różnych linii lotniczych. Ulubiony autor: Jarosław Hašek. Ulubiony kolor: rudy (z zielonymi oczyma). Za najbardziej udany utwór uważa córkę Annę, która – jak twierdzi – słodycz charakteru odziedziczyła po nim, a płeć – po matce. Jest zdania, że życie stwarza sytuację, jakich nigdy nie wymyśli fantazja pisarza. Dawniej zajmował się teorią reportażu, ale mu przeszło. Wierzy w magię słów prostych. Uważa, że wcale nie wystarczy mieć rację, ale trzeba jeszcze o tym przekonać Czytelnika. Jest zdania, że najciekawsze są te kraje, których jeszcze nie zna …

*   *   *

Lucjan, jak ja czytam to, co ty piszesz, to rozumiem, jak ty byś pisał, gdybyś sam wierzył w to, co piszesz …

Edward R. Murrow
dziennikarz amerykański
(1947)

 … Przedstawiciel najrzadszego gatunku przyjaciół taktownych – co wiadomym się staje po dziesięciu latach próby …

Leopold Tyrmand
pisarz
(1956)

… Daleko mi do rangi erudyty „globtrotera”, takiego np. Lucjana Wolanowskiego, którego arcybogatą w treść książkę („Zwierciadło bogini”) pożeram teraz z zapałem. Osobiście nie pragnę zapuszczać się tak daleko czy szukać egzotyki: najchętniej siedzę w domu, a podróżuję raczej w poszukiwaniu klucza do losów tego domu, czyli naszego kraju; klucz ten po dawnemu tkwi gdzieś pomiędzy Rosją i Niemcami …

Stefan Kisielewski („Kisiel”)
pisarz, publicysta, kompozytor
(1962)

… Ma już za sobą trzy podróże dookoła globu, z czego jedną szlakiem pod Biegunem Północnym. Pływał z australijską flotą wielorybniczą, na pirodze wokół Bora Bora, na dżonce na wodach chińskich i na statku obsługującym latarników Morza Koralowego, na odmianę przesiadał się na słonia, docierał stateczkiem pocztowym na wysepkę Makatea, zwaną piekłem Pacyfiku, na miejsce kaźni komunardów koło Nowej Kaledonii, asystował wybuchowi cholery w Hongkongu, rzucało go po świecie od kulis Domu Mody w Paryżu po palarnie opium w Azji, od kaznodziejów w Genewie po szpitale trędowatych na antypodach …

Melchior Wańkowicz
pisarz, reporter
(1967)

Wolanowski to chyba najczęściej szczepiony dziennikarz polski, ponieważ stale jeździ do dalekich krajów. Ale szczepienia nie chronią przed każdą chorobą. A już zupełnie nie ma szczepionki na zachowanie odporności na zachowanie odporności psychicznej. (…) Jeździ, ale wygody nie szuka i często zagląda tam, skąd inni nawialiby natychmiast z zamkniętymi oczami …

Wisława Szymborska
poetka, felietonistka
(1974)

… Dzieląc się świadectwem swych przeżyć z okresu Holocaustu, ofiarował Pan przyszłym pokoleniom możliwość osobistego kontaktu z historią …

Steven Spielberg
reżyser amerykański
Survivors of the Shoah, Visual History Foundation
(1996)

… Nie umiałbym powiedzieć co leżało u podstaw naszej przyjaźni – czy poczucie humoru Lucka, czy to, że się nigdy nie obrażał ani nie zaperzał. Na różne objawy głupoty bliźnich reagował albo sceptyczną zadumą albo gromkim wybuchem śmiechu. Nie spodziewał się od ludzi więcej niż dać mogli, ale z drugiej strony postępek czy cechę pozytywną dostrzegał z przyjaznym uznaniem i pogodnie utrwalał w niezrównanej swej pamięci …

Jacek Woźniakowski
dziennikarz, publicysta, historyk sztuki
(2002)

Tylko jeden człowiek słownie jeden, przeszedł na moją stronę. Lucjan Wolanowski (…) podszedł do mnie, ukłonił się. „Nie wiem, czy Pan mnie jeszcze pamięta?” Tak, poznaję… A on rzeczowo zapytał: – Bili Pana? Wiedziałem, że Wolanowski jest przyzwoitym człowiekiem, wiedziałem to od Jacka Woźniakowskiego, chodzili do tej samej szkoły. I zaczęliśmy rozmawiać o rewelacjach Światły, śledztwach, zwolnieniach …

Władysław Bartoszewski
historyk, publicysta, polityk;
wspomnienie o latach 50. ub. wieku, tuż po wyjściu z komunistycznego więzienia
(2006)

… Jego osoba na zawsze wiąże się z pewnym etapem mojej kariery zawodowej, gdyż to właśnie Lucuś przyjmował mnie w roku 1955 do pracy jako szef redakcji reportaży w tygodniku „Świat”. Potem przez wiele lat pracowałem jako reportażysta pod jego okiem, co dotąd sobie chwalę. Była to dla mnie dobra szkoła, a jej wspaniałym Profesorem był właśnie Lucjan Wolanowski …

Andrzej Mularczyk
reportażysta, dziennikarz, scenarzysta filmowy
(2006)

… Mego ojca i mnie uderzały spokojne i wyważone, lecz pozbawione wszelkich złudzeń Luckowe oceny sytuacji w PRL. Uderzała też nas jego wielka kultura, to, iż naprawdę był „obywatelem świata”, człowiekiem o szerokich horyzontach, pozbawionym przesądów i uprzedzeń a priori …

Maciej Morawski
dziennikarz, działacz emigracyjny,
paryski korespondent Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa;
Syn pisarza i dyplomaty Kajetana Morawskiego
(2007)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

© Lucjan Wolanowski Archives
Warsaw, Poland
2001 – 2024